Beuken

De beuk is een typische boomsoort in onze streek die zich hier al duizenden jaren heeft weten aan te passen aan onze bodems en ons klimaat. Bovendien is het één van de grootste en sterkste bomen uit onze streek. De beuk houdt van een vochtige bodem. Zeer natte of zeer droge bodems zijn ongeschikt. 

Als Regionaal Landschap krijgen we vaak de vraag of er nog een toekomst is voor onze beuk met de klimaatopwarming? We gaan er graag even op in.

We mogen niet ontkennen dat de beuk rake klappen krijgt als gevolg van de klimaatopwarming, zeker buiten het bosgebied. Daar zijn een aantal verklaringen voor:

• Bossen hebben een verzachtend effect op de extreme temperaturen.

De Ugent berekende dat het temperatuurverschil zeker tot 10° C kan oplopen. Als het op extreem warme dagen buiten het bos 35° C is, dan is het in het bos een aangename 25° C. Een beuk houdt het daar dus best goed uit.  

• Beuken hebben een hele dunne schors. Deze bomen kunnen zich dus ook verbranden.

Als de schors van de beuk langdurige in de zon staat, begint de schors te barsten en zelf open te scheuren. Dit zet een kettingreactie in gang. De bomen worden zwakker en ontwikkelen minder bladeren. De zon kan dus nog makkelijker op de stam schijnen met extra barsten tot gevolg. Langzaam maar zeker zal de boom afsterven. Indien door bepaalde, noodzakelijke bosingrepen de beukenstam toch in de zon komt te staan, dan wordt de stam best afgeschermd met een doek.

• Beuken zijn zeer gevoelig aan wortelbeschadiging.

Daarom doen ze het vaak niet zo goed in dorpskernen of langs wegen waar bij (weg)werkzaamheden wortels vaak beschadigd worden. Dit zet opnieuw diezelfde kettingreactie in gang. Minder wortels, minder bladeren, extra zon op de stam met schorsbrand tot gevolg. Deze verstoring heb je minder vaak in bossen.

In bosverband en op schaduwrijke plekken doen beuken het dus eigenlijk best wel goed. Maar ook als solitaire boom kan de beuk nog gedijen, al is het aan te raden om rekening te houden met de standplaats. De beuk moet voldoende ruimte krijgen, ook in de toekomst. Hele droge of natte gronden zijn niet geschikt. Wil je beuken aanplanten, zorg er dan voor dat ze de eerste jaren zeker wat extra water krijgen. Al geldt dit voor de meeste nieuw aangeplante boomsoorten. 

TIP: Het Coppietersbos aan de rand van Brugge is een speelbos waar enkele prachtige beuken staan. 

• zowel alleenstaand als in bosverband maar ook in dreven aangeplant
• kan 30 tot 40 meter groot worden
• koepelvormige boomkruin
• bloeit in april - mei
• beukennootjes zijn eetbaar, weliswaar met mate