Over het Houtland & de Polders - Regionaal Landschap Houtland & Polders

Situering Houtland & Polders

Als Regionaal Landschap liggen wij in het uiterste noordwesten van Vlaanderen. De nabijheid en invloed van de kust speelt een belangrijke rol in (de geschiedenis van) ons landschap. Samen met Regionaal Landschap Westhoek en de twee Stadslandschappen West-Vlaamse hart en Leie en Schelde werken we rond landschap en natuur in de provincie West-Vlaanderen.

Het Regionaal Landschap Houtland (oranje) & Polders (grijs) strekt zich uit over 15 gemeentes: Beernem, Blankenberge, Bredene, Brugge, Damme, De Haan, Gistel, Ichtegem, Jabbeke, Knokke-Heist, Oostkamp, Oudenburg, Torhout, Zedelgem en Zuienkerke.

Kenmerkend is de landschapsvariatie in deze regio. In het zuidelijke streekdeel (Torhout) komen veel bossen en dreven voor. Vanaf Gistel zitten we in vlak een polderlandschap. Aan de kust zijn de duinen de meest typerende landschapselementen. Een gradiënt van bossen en heidegebieden, het Houtland, over kreekruggen en poelgronden (de Polders) tot aan de kust met duinen, geulen, slikken en schorren kenmerkt deze streek.

Verder is de streek bekend van:

de historische steden Brugge en Damme
de iconische Damse Vaart
de winterganzen in de Uitkerkse Polders en de Damse Polders
het natuurreservaat het Zwin, internationale luchthaven voor vogels
de stad Oudenburg met zijn Romeinse knstnederzetting

Houtland

Het Houtland met z'n zandige bodem, is de meest bosrijke streek van de provincie West-Vlaanderen. De naam 'Houtland' verwijst naar de vele houtkanten, heggen en knotbomen die op perceelsranden werden aangeplant tijdens de pre-industriële periode. Dit historische landschap is ondertussen sterk gedegradeerd. De huidige bossen werden in de 19de eeuw aangeplant op de voormalige ‘wastines’ of ‘velden’. De ontginning van de velden gaf ook aanleiding tot een typisch drevenlandschap in dambordpatroon. In de bosgebieden werden talrijke kastelen en landhuizen gebouwd.

Ontdek de Houtlandse landschapselementen

& Polders

Een mozaïek van kreekruggen en poelgronden, gecompartimenteerd door oude dijken, geulen, kreken en kanalen, is kenmerkend voor het Polderlandschap. De term ‘Polders’ verwijst
naar ingedijkte landschapsdelen die het gebied moesten beschermen tegen overstromingen van de zee. Om afwatering te voorzien, werden kanalen en sluizen aangelegd. In de Zwinstreek zijn kronkelende geulen ontstaan als gevolg van een kunstmatige onderwaterzetting ter bescherming tegen belegeraars. Later werden de kreken afgedamd. Hier zijn kleibodems kenmerkend.

Ontdek de Polderse landschapselementen

Landschapstypes

Vertrekkende van het Houtland tot aan de kust onderscheiden we volgende landschapstypes:

Ontginningslandschap: percelen in dambordpatroon en omzoomd met dreven
Productiebossen met naald- en loofhout
Cuesta’s (van Oedelem, Wijnendale…): lichte heuvels uit bartoonklei
Meersen en Moeren: Assebroekse meersen, Leiemeersen, Meetkerkse moeren
Beekvalleien met nog meanderende waterloop en valleibos: Rivierbeek, Hertsbergebeek
Oudlandpolders : reliëfrijke permanente weidegronden
Kanalen: Zwinnevaart, Kanaal Brugge-Sluis, Lisseweegse Vaart, Blankenbergse Vaart…
(Kust)Polders: poelgronden, kreekruggen en polders
Duinpannes of duinvijvers: Zwinduinen, Fonteintjes (Blankenberge)
Oude duingebieden: Oude Hazegraspolder Knokke; d’Heye Bredene/De Haan
Kust: met zee, strand, en duinen, zeegaten, geulen, slikken, schorren

Een bloemlezing over 20 jaar landschaps- en natuurwerking

2004

Plasberm Legewegbeek (Jabbeke)

2006

Eerste gezinshappening

2007

Eerste fruithappening

2008

100ste poel (Mascobossen)

2008

Opstart knotploegen

2009

Dag van de natuur

Aanplant geboortedreven in Ichtegem, Oostkamp en Varsenare.

2011

Bezoek minister Onroerend Erfgoed

2011

Eerste actie 'Behaag het Houtland'

2016

Landinrichting Bulskampveld

Begraafplaats Sint-Amandus

2017

Vleermuisbunker Leiemeersen

2017

Project Speelnatuur

Paalbos (Brugge)

2019

Opstart actie 'Houtland zoemt'

2021

RLH wordt Regionaal Landschap Houtland & Polders

maart 2022

Jouw tuin zoemt

Houtland zoemt wordt Jouw tuin zoemt maar voor de rest blijft alles hetzelfde.

Samenaankoop voor bijvriendelijke, biologisch, streekeigen en autochtoon plantgoed.

Toeristisch recreatief

Het Landschapspark Bulskampveld, voormalig grootste heide van graafschap Vlaanderen, werd in 2011 opgericht en vormt een bijzonder geheel binnen het Houtland. Het is het bosrijkste gebied van West- en Oost-Vlaanderen. Met maar liefst 90km² oppervlakte vormt het dé bestemming bij uitstek voor een dagje ontspannen in het groen.

In het Bezoekers- en Natuurcentrum Bulskampveld vind je meer info over de streek. Het centrum organiseert ook tal van activiteiten voor alle doelgroepen.

Het Zwin Natuurpark is een interactief natuurbelevingspark voor het hele gezin. Ga op ontdekking in het natuurgebied of geniet van panoramische zichten vanop de uitkijktoren of het kijkcentrum.

Het grensoverschrijdende Landschapspark Zwinstreek is kandidaat Vlaams Landschapspark.